Gayrimenkullerin ve bu gayrimenkullerden doğan hak ve faydaları gerçek değerlerine uygun şekilde raporlanması faaliyeti piyasa içerisindeki şeffaflık ve gayrimenkullere yönelik gelecek kararların alınması hususunda önem taşımaktadır. Sermaye piyasasında gayrimenkul değerleme kavramı da bu önemden yola çıkarak düzenlenen yasal çerçeve sonucu ortaya çıkmıştır.
Sermaye piyasasında mutlak suretle şeffaflık hâkim olmalıdır. Bu şeffaflığın sağlanması süreci için de istenen raporların hukuki dayanaklara uygun bir şekilde yapılabilmesi için uygun formatta gayrimenkul değerleme raporları hazırlanmaktadır. Sermaye Piyasası Kurulu’ndan onaylı olarak çalışan değerleme kuruluşlarının değerleme uzmanları tarafından hazırlanacak bu raporlar, özellikle yatırım kararlarının verileceği aşamalarda etkin bir öneme sahiptir.
Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK” olarak da bilinmektedir), kamu alanında dürüst bir şekilde aydınlatılma sağlanması için sermaye piyasası kapsamında gayrimenkul değerleme faaliyetlerini gerçekleştirmektedir. SPK tarafından yetkilendirilen gayrimenkul değerleme kuruluşlarının sektör içerisinde pek çok alanda faaliyet gösterdiği ve bahsedilen gereklilikleri yerine getirdiği bilinmektedir.
Örnek verilecek olursa; bankadan kredi yöntemiyle alınacak gayrimenkul değerlemeleri, özelleştirme ya da kamulaştırma gerektiren gayrimenkullerin değerlemeleri, kentsel dönüşüm değerlemeleri, mülkiyet davalarına dahil olmuş gayrimenkullerin değerlemeleri gibi durumlarda sermaye piyasası dahilinde gayrimenkul değerleme işlemleri yapılabilmektedir.
Bununla birlikte alt başlıklara bakacak olursak; sermaye piyasasında gerçekleştirilen gayrimenkul değerleme faaliyetlerinde bu piyasa mevzuatına tabi olmuş olan sermaye piyasası kurumlarının ve ortaklık sağlayan kuruluşların bu piyasanın mevzuatına dahil olan gayrimenkul işlemlerine, gayrimenkul projelerine ve gayrimenkullerle ilgili fayda ve hak durumlarına dair kurul düzenlemeleri, kurulların onayladığı değerleme standartları gereği tarafsız olarak değerlemenin yapılması durumlarından da söz edilebilmesi mümkündür.
Sermaye Piyasasında Gayrimenkul Değerlemesi Yapılacak Alanlar ve Koşullar
Değerlemeye konu olacak gayrimenkuller; arazi, arsa, bina, site, gayrimenkul projeleri, alışveriş merkezleri, benzin istasyonları, fabrikalar vb. taşınmazlardır. Aynı zamanda bu değerleme kapsamında özel durum standardına giren gayrimenkullerin raporları ve gayrimenkul dışındaki varlıkların sermaye piyasası mevzuatı kapsamındaki değerleme raporları da oluşturulur.
Bununla birlikte bahsettiğimiz SPK kapsamındaki sermaye piyasası kurumları ve ihraççılar tarafından kamuya açıklanmış veya bu kurula iletilen raporlarda yer alan gayrimenkuller de, kendilerine ait olan haklar ve faydalar konusunda gayrimenkul değerleme raporu hazırlanması gereken koşulları oluşturmaktadırlar. Bu varlıkların değerlerinin en güvenilir ve doğru bir şekilde tespit edilebilmesi için profesyonel kapsamda bir değerleme yapılıp raporun tarafsız bir şekilde oluşturulması şarttır.
TR 
EN 
DE 
AR